ભારતે ચીનની કેટલીક એપ ઉપર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. કેટલાકે તેને એક પ્રતીકાત્મક પ્રતિબંધ ગણાવ્યો હતો, પરંતુ ઓનલાઇન ગેમિંગનો અંદાજ આવે તો સમજાઇ જાય કે ડ્રેગનની આર્થિક તાકાત ઉપર પગ મૂકીને ભારતે તેને પાઠ ભણાવ્યો છે. દુનિયાભરમાં અત્યારે ઓનલાઇન ગેમિંગ મોટે પાયે ચાલી રહી છે. ડેસ્કટોપ હોય કે મોબાઇલ, નાના હોય કે મોટેરાં સૌ તમને જાતજાતની ગેમ રમતા જોવા મળે છે. એ વાત અલગ છે કે એ ગેમની સાથેસાથે દેશી રમતો નામશેષ થઇ ગઇ છે. શારીરિક અને માનસિક બંને કવાયત કરાવતી દેશી રમતો ક્યાંક રમાય તો એ એક સમાચાર બની જાય છે.

ઓનલાઇન ગેઇમ લોકોને આકર્ષે એટલા માટે છે કે તે એકલા પણ રમી શકાય છે અને રમી જેવી ગેઇમ તો અનેક લોકો સાથે રમી શકાય છે, એ માટે ભેગા થવાની જરૂર નથી. અત્યારની સામાજિક વ્યવસ્થામાં એ રીતે ગેઇમ રમવું વધુ અનુકૂળ છે.

આ ગેઇમ સીધી ઓનલાઇન જ ડાઉનલોડ થઇ શકતી હોય છે, તેથી તે ખરીદવા માટે પણ જવું પડતું નથી. અત્યારની લોકોની ઘરમાં ભરાઇ રહેવાની આદતને બરાબર અનુકૂળ માહોલ આ ગેઇમ પૂરો પાડે છે અને તેથી જ તેની લોકપ્રિયતા વધી ગઇ છે. આ ગેઇમના વ્યાપારમાં સૌથી મોટો હિસ્સો ચીનનો ૪.૨ અબજ ડોલરનો છે, તો બીજા ક્રમે અમેરિકા અને ત્રીજા ક્રમે જાપાન આવે છે. એ બાદ બ્રિટન અને દક્ષિણ કોરિયાનો નંબર આવે છે. જોકે ભારતમાં આ ગેઇમનો વ્યાપાર ઝડપથી વધી રહ્યો છે, પણ એક અબજ ડોલરથી ઓછો છે. એ ઉપરાંત આવકની દૃષ્ટિએ ગેમિંગમાં ટોચના પાંચ દેશોમાં ભારતનો નંબર આવતો નથી.

ભારતમાં પબજીના ૧૭૫૦ લાખ યુઝર ડાઉનલોડ થયા હતા. જોકે તેમાંથી એક્ટિવ યુઝર તો ૭૫૦ લાખની આસપાસ જ છે. એ ખરું કે ચીન કરતાં ભારતમાં પબજી રમનારા વધુ છે, પરંતુ કમાણી ભારતમાં ઓછી થાય છે. તેનું કારણ એ જ કે પૈસા ખર્ચીને ગેઇમ રમનારાઓની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે. મફ્તમાં ગેઇમ રમવા મળતી હોય તો ઠીક નહીં તો એ રમ્યા વિના ચાલે.

અત્યારે ભલે ભારતમાં કમાણી ઓછી થાય છે, પરંતુ દુનિયાના બીજા મોટા દેશો કરતાં ભારતમાં ઓનલાઇન ગેઇમ રમનારાઓની સંખ્યા વધુ છે, તેથી ભવિષ્યમાં ભારત ગેમિંગ હબ બની જાય તો નવાઇ પામવા જેવું નહીં હોય. મતલબ કે અત્યારથી જડ નાંખી હોય તો ભવિષ્યમાં ભારતમાં મોટી કમાણીની આશા જરૂર છે, એ સંજોગોમાં અત્યારે ભારતમાંથી ઉચાળા ભરવા ગેમિંગ કંપની માટે ગમે એવું નથી.

દેશમાં ઓનલાઇન ગેઇમ રમનારાઓમાં ૧૪ વર્ષથી ૨૪ વર્ષના યુવાનોની સંખ્યા વધુ છે, પરંતુ પૈસા ખર્ચીને રમવાની વાત આવે તો પૈસા ખર્ચી શકે એવા ૨૫થી ૩૫ વર્ષની વયના લોકો ઓનલાઇન ગેઇમ રમનારા વધુ છે. તમને સવાલ એ થાય કે એક વખત ગેમ ડાઉનલોડ કર્યા બાદ કંપનીને તે કઇ રીતે કમાણી થતી હશે?

ઓનલાઇન ગેમિંગમાં અનેક રીતે કમાણી થાય છે. જોકે મુખ્ય ચાર રીતે કંપની કમાણી કરતી હોય છે. કંપનીની કમાણીના ત્રણ મોડેલ પૈકી એક છે- ફ્રીમિયમ. મતલબ કે બે વખત મફ્તમાં ગેઇમ રમવા મળે અને એ બાદ રમવા માટે પ્રીમિયમ આપવાનું રહે છે. હપ્તે હપ્તે એ ખર્ચ ભરવાનો રહે છે. એ રીતે ગેમિંગ કંપનીને કમાણી થાય છે. કમાણીનું બીજું મોડેલ છે, ગેમિંગ સાથેનો વ્યાપાર. એમાં ગેઇમ મફ્ત હોય, પણ એ ગેઇમ સાથે જોડાયેલાં પાત્રો કે બીજી ચીજોનો ક્રેઝ વધી જાય અને એ થકી થતો બહોળો વ્યાપાર. કોઇ ગેઇમનાં ચશ્માં ખૂબ જ લોકપ્રિય થયાં હોય તો તેનો વેપાર ખૂબ વધી જાય છે અને એ થકી કંપની કમાણી કરી લેતી હોય છે. એ જ રીતે ટી શર્ટ, ટોપી અને પાત્રોની તસવીરવાળાં ટીશર્ટ કે બીજાં કપડાંની માંગ ધૂમ વધી જતી હોય છે અને એ દ્વારા કમાણી થતી હોય છે. આ મોડેલ ઘણું જ લોકપ્રિય થયું છે. ગેઇમ સાથેનાં પાત્રો કે તેની ચીજોની કમાણી ખૂબ જ થતી હોય છે. તેમાં વ્યાપાર અને કમાણી પણ બહોળી થતી હોય છે.

એ ઉપરાંત કમાણીનું ત્રીજું મોડેલ જાહેરાત છે. તમે ઓનલાઇન ગેઇમ રમો એ સાથે કોઇ કંપનીની જાહેરાત જોવા મળે. જાહેરાત આપનારી કંપની ગેમિંગ કંપનીને પૈસા આપતી હોય છે, એ જ રીતે ચોથું મોડેલ ફિલ્મની લોકપ્રિયતાથી ગેમિંગનો પ્રચાર-પ્રસાર વધે તો ઘણી વખત ગેઇમની લોકપ્રિયતાથી ફિલ્મનો પ્રચાર-પ્રસાર પણ વધતો હોય છે. આ રીતે પણ ગેમિંગ કંપનીની કમાણી થતી હોય છે. એમાં વળી લોકડાઉને પણ કંપનીઓને સારી કમાણી કરાવી દીધી હતી. લોકડાઉન પહેલાં દરરોજના એક્ટિવ યુઝર ૧૩૦થી ૧૫૦ લાખ હતા, જે લોકડાઉન દરમ્યાન વધીને ૫૦૦ લાખ થઇ ગયા અને તેને કારણે કમાણી પણ પાંચ ઘણી વધી ગઇ હતી. મતલબ કે ઓનલાઇન ગેમિંગનો વ્યાપાર પણ સતત ફલતો રહે છે.

ઉત્તર કોરિયા વિશ્વના સૌથી રહસ્યમય દેશોમાં ગણાય છે. અહીંથી કોઈ માહિતી મેળવવી ખૂબ જ મુશ્કેલ છે. પરંતુ આ વર્ષે અચાનક ઉત્તર કોરિયા તરફથી સમાચાર આવ્યા હતા કે કિમ જોંગનું અવસાન થયું છે. પરંતુ આ પછી ઘણા પ્રકારના સમાચાર આવ્યા અને છેલ્લે તે એક અફવા સાબિત થઈ. ઉત્તર કોરિયાના પૂર્વ અધિકારી ચાંગ સાંગ મીને દાવો કર્યો છે કે કિમ જોંગ કોમામાં છે અને હવે દેશની કમાન કિમની બહેન ‘કિમ યો જોંગ’ના હાથમાં છે.

જો ‘કિમ યો જોંગ’ વિશે વાત કરીએ તો, ઉત્તર કોરિયાના આગામી ઉત્તરાધિકારી તેઓ જ હશે. જેનું અનુમાન ઘણા સમયથી કરવામાં આવી રહ્યું હતું. આજે અમે તમને 9 એવી ઘટનાઓ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જ્યારે ‘કિમ યો જોંગ’ને તાનાશાહ સાથે ઉત્તર કોરિયાની જવાબદારીમાં મદદ કરતા જોવા મળ્યા હતા.

13 એપ્રિલ, 2017 રોજ ઉત્તર કોરિયાની રાજધાની રીયોમોંગ વિસ્તારમાં એક એપાર્ટમેન્ટ બિલ્ડિંગ્સનું ઉદ્ઘાટન હતું. તે દરમિયાન સૌ પ્રથમ ‘કિમ યો જોંગ’ મળ્યા હતા.

7 ફેબ્રુઆરી 2018 ના રોજ ડીપીઆરકેના સ્થાપક અને તેના પ્રથમ સુપ્રીમ લીડર કિમ ઇલ સંગના 105 મા જન્મદિવસ નિમિત્તે તેઓ જોવા મળ્યા હતા. આ ઉજવણી એક અઠવાડિયા સુધી ચાલેલી જેમાં સ્વતંત્ર પત્રકારોને આ કાર્યક્રમમાં હાજર રહેવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી અને કિમ યો જોંગની આ દુર્લભ તસ્વીર લેવામાં આવી હતી.

ત્રીજી વખત તાનાશાહની બહેનને સરકાર માટેના પ્રચારમાં જોવા મળી હતી.

“કિમ જોંગ-ઉન કી ઇવાંકા” તરીકે પ્રખ્યાત ‘કિમ યો જોંગ’ને ઘણીવાર તાનાશાની પાછળ જોવા મળે છે. દક્ષિણ કોરિયાના લોકોએ તેને યોનહાપ ટેલિવિઝનમાં પ્રસારિત થયેલા એક કાર્યક્રમમાં તેના ભાઈ સાથે જોઈ હતી.

દક્ષિણ કોરિયામાં સ્વતંત્ર પત્રકારોને ઘણીવાર રાજ્યના કાર્યો અને કાર્યક્રમોમાં ભાગ લેવાની મંજૂરી નથી. તાનાશાહ અને તેની બહેનનો આ ફોટો ડીપીઆરકે રાજ્ય મીડિયા દ્વારા 2015માં લશ્કરી મુલાકાત લેતા પાડવામાં આવ્યો હતો.

આ તસ્વીરમાં કિમ જોંગ ઉન 28 ડિસેમ્બર, 2011 ના રોજ તેના પિતાના અંતિમ સંસ્કારમાં તેની બહેન સાથે શોક વ્યક્ત કરી રહ્યો છે. તમને જણાવી દઇએ કે કિમ યો જોંગ અને કિમ જોંગ ઉનની માતા ભૂતપૂર્વ ડાન્સર છે, જેનો જન્મ જાપાનમાં થયો હતો. તેમનો બીજો ભાઈ કિમ જોંગ ચૂલ પણ છે, જે આ ત્રણેયમાં સૌથી મોટો હતો, પરંતુ પિતા સાથે તેને બહુ બનતું ન હોવાથી, તેમને રાજકારણથી દૂર રહેવું પડ્યું હતુ.

27 ડિસેમ્બર 2017 ના રોજ મળેલી મીટિંગમાં કીમ સાથે તેની બહેન પણ જોવા મળી હતી. જણાવી દઈએ કે ઉત્તર કોરિયામાં મોટાભાગનું નેતૃત્વ પુરુષ જ કરે છે.

કિમ યો જોંગને તેના ભાઈના પ્રચાર, પ્રયત્નો પાછળની મુખ્ય સૂત્રધાર માનવામાં આવે છે, જેમાં યાત્રાઓ પણ શામેલ છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે કિમ તેની બહેનની સલાહ પર રોજ તેમના દેશના ઘરો અને શાળાઓમાં લોકોને મળે છે.

એવું કહેવામાં આવે છે કે તેના ભાઈની જેમ, તેની બહેન પણ ખૂબ જોખમી છે. તે લશ્કરી પ્રવૃત્તિઓમાં પણ સમાન ભાગ લે છે. દેશના સૈનિકો તેમના દેશના નેતા સિવાય તેની બહેનનું જ સાંભળે છે.

માત્ર એક કોરોના વાયરસે સમગ્ર દુનિયાને તાળુ લગાવી દીધુ છે. 30 લાખથની વધુ લોકો સંક્રમિત થયા છે. બે લાખથી વધુ લોકોના મૃત્યુ થયા છે. આ મહામારી વચ્ચે સૌથી મોટા સમાચાર મળી રહ્યાં છે કે ચીનના વુહાન શહેરમાં એ જ લેબમાં કોરોના જેવા જ 1500થી વધુ ખતરનાક વાયરસ છે. વાયરસનો ભંડાર વુહાનની એ જ લેબ વુહાન ઇન્સ્ટીટ્યૂટ ઓફ વાયરોલોજી લેબમાં રખાયો છે જ્યાંથી કોરોનાનો આ વાયરસ ફેલાયો હતો.

મળતી માહિતી મુજબ ચીનની આ લેબમાં 1500થી વધુ જીવલેણ વાયરસ છે જેના પર ચોક્કસપણે રીસર્ચ ચાલી રહ્યું છે. એક રિપોર્ટમાં દાવો કરાયો છે કે આ લેબમાં એક મોટા ફ્રિજમાં જીવલેણ વાયરસની એક બેંક બનાવવામાં આવી છે એટલું જ નહીં લેબમાં આ વાયરસ પર રિસર્ચ ચાલી રહ્યું છે. જો કે સવાલ એ છે કે દુનિયા પર મહામારી બની ચુકેલા આ વાયરસને અહી કેમ ભેગો કરવામાં આવ્યો છે. જો આ વાયરસ ભૂલથી લીક થઇ જશે તો દુનિયા માટે એક નવો ખતરો બની શકે છે.

USA પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ચીન મુદ્દે અકારણ ચિંતા અને ગુસ્સો નથી. આવા તમામ અહેવાલો કોરોના વાયરસ મહામારીની વચ્ચે આવી રહ્યા છે જેમાં એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે ચીનના વુહાન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ વાઇરોલોજી લેબમાંથી જ્યાંથી કોરોના વાયરસ ફેલાયો છે તેવી ધારણા કરવામાં આવે છે ત્યાં હકીકતમાં 1500થી વધુ વાયરસ રાખવામાં આવ્યા છે.

દાવા મુજબ આ લેબના મોટા ફ્રિજમાં આ જીવલેણ વાયરસોની એક બેંક છે. જ્યાં તેમને રાખવામાં આવ્યા છે. જો કે લેબમાં આ વાયરસ અંગે સંશોધન થઈ રહ્યું છે પરંતુ સવાલ એ છે કે વિશ્વમાં મહામારી લાવનારા આ વાયરસ અહીં કેમ જમા થયા છે. જો તે લીક થાય છે તો તેઓ દુનિયા માટે એક નવો ખતરો બની શકે છે.