શું તમે પણ દારૂ પીઓ છો? તો સાવધાન રહો! નહીંતર આ વિટામિનની ઊણપ થઈ જશે!
દારૂનું સેવન શરીર પર ઘણી ટૂંકા ગાળાની અને લાંબા ગાળાની અસરો કરે છે. તે માત્ર લીવર, મગજ અને હૃદયને જ અસર કરતું નથી, પરંતુ શરીરમાં હાજર મહત્વપૂર્ણ વિટામિન્સને પણ ઝડપથી ઘટાડે છે. ડોકટરોના મતે, વધુ પડતો દારૂ પીવાથી સૌથી પહેલા વિટામિન B ગ્રુપ પ્રભાવિત થાય છે, ખાસ કરીને વિટામિન B12 અને વિટામિન B1 (થાઇમિન). ચાલો વિગતવાર જાણીએ કે દારૂ કયા વિટામિનને નુકસાન પહોંચાડે છે અને તેની શરીર પર શું અસર થાય છે.
દારૂ પીવાથી કયા વિટામિનની ઊણપ થાય છે?
૧. વિટામિન B12
સીનિયર ફિઝિયોથેરાપિસ્ટ અને હેલ્થ એક્સપર્ટ્સના મતે, વધુ પડતો દારૂ પીવાથી શરીરમાં સૌથી પહેલા વિટામિન B12 ની ઉણપ થાય છે. વિટામિન B12 સ્નાયુઓ, નસો અને મગજના યોગ્ય કાર્ય માટે ખૂબ જ જરૂરી છે.
વિટામિન B12 ની ઊણપના લક્ષણો:
સતત થાક અને નબળાઈ
સ્નાયુઓમાં દુખાવો, જકડન અને કડકતા
બ્રેન ફોગ (ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં અને યાદશક્તિમાં મુશ્કેલી)
ચક્કર આવવા અને શ્વાસ ફૂલવો.
ત્વચા પીળી પડવી, જીભમાં દુખાવો અથવા મોઢામાં ચાંદા પડવા.
વિટામિન B12 ની ઊણપ કેવી રીતે પૂરી કરવી?
ઇંડા, દૂધ, દહીં, ચિકન અને મટન ખાઓ.
લીલા શાકભાજી અને ફોર્ટિફાઇડ અનાજ ખાઓ.
૨. વિટામિન B1 (થાઇમિન)
દારૂ મેટાબોલિઝમને અસર કરે છે અને પેટના અસ્તરને નુકસાન પહોંચાડે છે, જેના કારણે વિટામિન B1 (Thiamin) નું શોષણ ઘટી જાય છે. થાઇમિન ઊર્જા ઉત્પન્ન કરવા, હૃદયના સ્વાસ્થ્ય અને મગજ અને નસો માટે ખૂબ જ જરૂરી છે.
થાઇમિનની ઊણપના લક્ષણો:
કબજિયાત, ભૂખમાં ઘટાડો અને વારંવાર ચક્કર આવવા.
હાથ-પગમાં કળતર અને સ્નાયુઓમાં નબળાઈ આવવી.
આંખોથી ધૂંધળું દેખાવું.
હૃદયના ધબકારામાં ફેરફાર, શ્વાસ ફૂલવો અને ઉલ્ટી અથવા સતત ઉબકા આવવા.
વિટામિન B1 ની ઊણપ કેવી રીતે પૂરી કરવી?
આખા અનાજ, કઠોળ, વટાણા, ઇંડા અને સૂકા મેવા ખાઓ.
સૂર્યમુખી અથવા કોળાના બીજનું સેવન કરો.
દારૂ વિટામિન્સને કેવી રીતે ઘટાડે છે?
લીવર પર અસર: દારૂ લીવરના કાર્યને ધીમું કરી દે છે, જેના કારણે વિટામિન્સનો સંગ્રહ અને શોષણ ઘટી જાય છે.
પાચન તંત્રને નુકસાન: પેટ અને આંતરડાનું અસ્તર નબળું પડવાથી પોષક તત્ત્વો યોગ્ય રીતે શોષાઈ શકતા નથી.
મેટાબોલિઝમ ગડબડ: શરીર ઊર્જા બનાવવાની પ્રક્રિયાને યોગ્ય રીતે ચલાવી શકતું નથી.
ભૂખમાં ઘટાડો: દારૂ પીનારા લોકો ઘણીવાર સંતુલિત આહાર લઈ શકતા નથી, જેનાથી વિટામિનની ઉણપ વધે છે.
મહત્વનો સંદેશ:
સતત અથવા વધુ પડતો દારૂ પીવાથી શરીરમાં વિટામિન B12 અને વિટામિન B1 ની ગંભીર ઉણપ થાય છે. આ બંને વિટામિન્સ મગજ, હૃદય, નસો અને સ્નાયુઓ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જો કોઈ વ્યક્તિમાં થાક, ચક્કર, કળતર, સ્નાયુઓમાં જકડન અથવા બ્રેન ફોગ જેવા લક્ષણો દેખાય, તો તરત જ ડૉક્ટર પાસે તપાસ કરાવવી જોઈએ અને દારૂનું સેવન ઓછું કરવું જરૂરી છે.
