ચીન અને તાઈવાન વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવ વચ્ચે અમેરિકાએ તાઈપેઈ માટે એક મોટી સૈન્ય ડીલને મંજૂરી આપી દીધી છે. આ ડીલ હેઠળ અમેરિકા તાઈવાનને F-16 જેટ અને રડારના સ્પેરપાર્ટ્સ વેચશે. આ સૈન્ય ડીલની કિંમત 385 મિલિયન યુએસ ડોલર હોવાનું કહેવાય છે. યુએસ ડિફેન્સ સિક્યોરિટી કોઓપરેશન એજન્સી (DSCA) એ કહ્યું કે તે વર્ષ 2025માં શરૂ થવાની આશા છે. આ ડીલ માટે અમેરિકાની સંમતિ ત્યારે આવી છે જ્યારે તાઈવાનના રાષ્ટ્રપતિ લાઈ ચિંગ-ટે પેસિફિક ક્ષેત્રની મુલાકાતે જઈ રહ્યા છે. અમેરિકાના આ પગલાથી ચીનની ચિંતા વધી છે.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, DSCAએ આ ડીલ વિશે માહિતી આપતાં કહ્યું કે યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટની મંજૂરીનો હેતુ તાઈવાનને તેના F-16 ફ્લીટની ઓપરેશનલ તૈયારી જાળવી રાખવામાં મદદ કરવાનો છે. જેથી કરીને ટાપુ વર્તમાન અને ભવિષ્યના બંને પ્રકારના ખતરાનો સામનો કરવા સક્ષમ બની શકે.
બિડેનના કાર્યકાળ દરમિયાન તાઇવાન સાથેની આ 18મી ડીલ છે
અહેવાલો અનુસાર, આ નવો હથિયાર સોદો યુએસ રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેનના વહીવટ દરમિયાન હસ્તાક્ષર કરાયેલ 18મો સોદો છે. હકીકતમાં, ચીનના વધતા દબાણ વચ્ચે, તાઇવાન અમેરિકા સાથે તેના સૈન્ય સંબંધોને વિસ્તૃત કરવામાં સક્રિયપણે વ્યસ્ત છે. આ કારણે ટાપુની આસપાસ સૈન્ય ગતિવિધિ વધી ગઈ છે. ગયા મહિને, યુએસએ તાઇવાન માટે યુએસ $ 2 બિલિયનના શસ્ત્ર પેકેજને મંજૂરી આપી હતી. તેમાં અદ્યતન મિસાઈલ સિસ્ટમ અને રડાર સામેલ હતા.
તાઈવાનના રાષ્ટ્રપતિ પણ અમેરિકન વિસ્તારમાં જ રહેશે
ચીનની ટીકા અને ધમકીઓ છતાં તાઈવાનના રાષ્ટ્રપતિ વિલિયમ લાઈ ચિંગ-ટે પેસિફિક ક્ષેત્રની મુલાકાતે રવાના થઈ ગયા છે. આ પ્રવાસ દરમિયાન તેઓ અમેરિકન પ્રદેશ હવાઈ અને ગુઆમમાં પણ રોકાશે. પદ સંભાળ્યા બાદ આ તેમનો પ્રથમ વિદેશ પ્રવાસ છે. મુલાકાત માટે રવાના થતા પહેલા તેમના સંબોધનમાં, લાઈએ મુલાકાતને સુવ્યવસ્થિત કરવામાં મદદ કરવા બદલ યુએસનો આભાર વ્યક્ત કર્યો અને આ મુલાકાતને મૂલ્ય આધારિત લોકશાહીના નવા યુગની શરૂઆત ગણાવી.
ચીને વિરોધ વ્યક્ત કર્યો હતો
લાઈની મુલાકાતથી ચીન નારાજ થઈ ગયું છે. તાઈવાને અમેરિકા સાથે સૈન્ય ડીલ અને લાઈની મુલાકાતનો પણ વિરોધ કર્યો છે. ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે લાઈની યુએસ મુલાકાતની નિંદા કરી છે. ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા માઓ નિંગે કહ્યું કે અમેરિકાએ તાઈવાનના મુદ્દાને અત્યંત સાવધાની સાથે સંભાળવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે અમેરિકાએ સ્પષ્ટપણે તાઈવાનની સ્વતંત્રતાનો વિરોધ કરવો જોઈએ અને ચીનના શાંતિપૂર્ણ પુનઃ એકીકરણને સમર્થન આપવું જોઈએ.
ચીન તાઈવાનને પોતાનો ભાગ માને છે
ઉલ્લેખનીય છે કે ચીન તાઈવાનને પોતાનો ભાગ માને છે જ્યારે તાઈવાન પોતાને એક સાર્વભૌમ રાષ્ટ્ર માને છે. અત્યાર સુધી ચીને તાઈવાન પર સીધો હુમલો કર્યો નથી, પરંતુ તે આ બધું ગ્રે ઝોનમાં કરે છે. આ ચીની સેનાનો એક પેંતરો છે, જેના કારણે તે સીધું યુદ્ધ નથી કરતું પરંતુ પાવર બતાવે છે. ગ્રે ઝોનનો અર્થ એ છે કે કોઈ દેશ સીધો હુમલો કરતો નથી પરંતુ હંમેશા આવો ડર જાળવી રાખે છે. સીધી સૈન્ય કાર્યવાહીને બદલે, એવી ઘણી વસ્તુઓ થઈ રહી છે જે હુમલાનો ભય પેદા કરે છે. ચીન તાઈવાન સાથે આવું જ કરી રહ્યું છે. ચીન સપ્ટેમ્બર 2020 થી વધુ વખત ‘ગ્રે ઝોન’ યુક્તિઓનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે.
નિષ્ણાતો કહે છે કે ગ્રે ઝોન યુદ્ધની વ્યૂહરચના વાસ્તવમાં લાંબા સમય સુધી પ્રતિસ્પર્ધીને ધીમે ધીમે નબળા પાડવાનો એક માર્ગ છે અને ચીન તાઈવાન સાથે આ જ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે.
