રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ રેપો રેટમાં ૫૦ બેસિસ પોઈન્ટનો ઘટાડો કર્યો છે. આ ઘટાડા પછી, રેપો રેટ ૬ ટકાથી ઘટીને ૫.૫૦ ટકા થઈ ગયો છે. સેન્ટ્રલ બેંકે સામાન્ય માણસને મોટી રાહત આપી છે. આ ઉપરાંત, રિઝર્વ બેંક કેશ રિઝર્વ રેશિયો (CRR) ને ૪ તબક્કામાં ૧૦૦ બેસિસ પોઈન્ટ ઘટાડીને ૪ થી ૩ ટકા કરશે. તમને જણાવી દઈએ કે, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ શુક્રવારે સવારે આ નિર્ણય શેર કર્યો છે.
વૃદ્ધિ દર અંગે RBIનો અંદાજ શું છે?
સેન્ટ્રલ બેંકે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬ માટે ૬.૫ ટકાના વિકાસ દરનો અંદાજ લગાવ્યો છે. RBI ગવર્નરે કહ્યું કે વિકાસ દર પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં ૬.૫ ટકા, બીજા ક્વાર્ટરમાં ૬.૭ ટકા, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં ૬.૬ ટકા અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં ૬.૩ ટકા રહી શકે છે. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2026 માં ફુગાવાનો દર 4 ટકાથી ઘટીને 3.7 ટકા થઈ શકે છે. સંજય મલ્હોત્રાએ કહ્યું કે ખાદ્ય ફુગાવાના દરમાં નરમાઈ આવી શકે છે.
તેમણે કહ્યું કે એજન્સીઓ વૈશ્વિક વિકાસ દરમાં ઘટાડો થવાની આગાહી કરી રહી છે. આ સમયે વિશ્વભરના બજારોમાં અનિશ્ચિતતાનું વાતાવરણ છે. તમને જણાવી દઈએ કે, ગવર્નરની અધ્યક્ષતામાં MPC ની ભલામણો પર કેન્દ્રીય બેંકે આ વર્ષે ફેબ્રુઆરી અને એપ્રિલમાં મુખ્ય વ્યાજ દર (રેપો) માં 0.25-0.25 ટકાનો ઘટાડો કર્યો હતો. રિઝર્વ બેંકની આ બેઠક 4 જૂનથી શરૂ થઈ હતી.
ટ્રમ્પના ટેરિફથી તણાવ વધ્યો
અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા ટેરિફ લાદવાથી ઉત્પન્ન થયેલા વેપાર તણાવ વચ્ચે આર્થિક વિકાસને વેગ આપવા માટે મુખ્ય નીતિ દર રેપોમાં 0.25 ટકા કે તેથી વધુનો ઘટાડો સતત ત્રીજી વખત અપેક્ષિત છે. તમને જણાવી દઈએ કે, RBI ના દર નક્કી કરતી મોનેટરી પોલિસી કમિટીની ત્રણ દિવસીય બેઠક 4 જૂનથી શરૂ થઈ હતી. જૂન RBI ની બેઠક એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે ફુગાવાનો દર 2 ટકાથી 4 ટકાની વચ્ચે રહે છે. જે સેન્ટ્રલ બેંકની મધ્યમ ગાળાની લક્ષ્ય શ્રેણી પણ છે.
SBI રિસર્ચ 50 બેસિસ પોઈન્ટ કાપની વાત કરે છે
મોટાભાગના નિષ્ણાતો માને છે કે RBI આ વખતે પણ રેપો રેટમાં 0.25 ટકાનો ઘટાડો કરશે. જોકે, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI) ના રિસર્ચ રિપોર્ટમાં 0.50 ટકાના મોટા ઘટાડાની વાત કરવામાં આવી છે. RBI ના મૂલ્યાંકન મુજબ, ફેબ્રુઆરી 2025 થી રેપો રેટમાં 0.50 ટકાના ઘટાડાના જવાબમાં, મોટાભાગની બેંકોએ તેમના રેપો-લિંક્ડ એક્સટર્નલ બેન્ચમાર્ક-આધારિત વ્યાજ દર (EBLR) અને માર્જિનલ કોસ્ટ ઓફ ફંડ્સ-આધારિત ધિરાણ દર (MCLR) ઘટાડ્યા છે.
MPC માં RBI ના ત્રણ સભ્યો અને સરકાર દ્વારા નિયુક્ત ત્રણ બાહ્ય સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે. RBI ના સભ્યો છે: ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રા, ડેપ્યુટી ગવર્નર એમ રાજેશ્વર રાવ અને એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર રાજીવ રંજન. બાહ્ય સભ્યો છે: નવી દિલ્હી સ્થિત ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર ઇન્ડસ્ટ્રિયલ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝના ડિરેક્ટર અને ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ નાગેશ કુમાર; અર્થશાસ્ત્રી સૌગત ભટ્ટાચાર્ય અને દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઇકોનોમિક્સના ડિરેક્ટર પ્રો. રામ સિંહ.
