ગુજરાતના બનાસકાંઠા જિલ્લાના ડીસા વિસ્તારમાં આવેલી એક ડેરી પ્રોડક્ટ વેચતી કંપનીના કેમ્પસમાંથી આશરે ૧૭.૫ લાખ રૂપિયાની કિંમતનું ૪,૦૦૦ કિલો ભેળસેળયુક્ત ઘી જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે. આ ઘી તહેવારો દરમિયાન વેચાણ માટે રાજસ્થાન મોકલવાનું હતું.
લાઇસન્સ રદ થયા પછી પણ ઉત્પાદન ચાલુ રહ્યું
ગુજરાત ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ કંટ્રોલ ઓથોરિટી (FDCA) અનુસાર, શ્રી નવકાર ડેરી પ્રોડક્ટ્સ નામની આ કંપનીનું લાઇસન્સ 4 સપ્ટેમ્બર 2023 ના રોજ રદ કરવામાં આવ્યું હતું, કારણ કે તે ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ્સ એક્ટ, 2011 હેઠળ જારી કરાયેલ નોટિસનું પાલન કરી રહી ન હતી. આમ છતાં, આ કંપની ઘીનું ઉત્પાદન કરતી હતી.
૧૧ નમૂના લેબમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા
જ્યારે અધિકારીઓએ અચાનક દરોડો પાડ્યો ત્યારે રાત્રે ત્યાં ઘી બનાવવામાં આવી રહ્યું હતું. તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે ઘીમાં સોયાબીન અને ઇન્ટરેસ્ટરિફાઇડ વનસ્પતિ ચરબી ભેળવવામાં આવી હતી. વહીવટીતંત્રે 11 અલગ અલગ બ્રાન્ડના ઘીના નમૂના એકત્રિત કર્યા છે અને તેમને પ્રયોગશાળા પરીક્ષણ માટે મોકલ્યા છે.
આ મામલો પહેલાથી જ પ્રકાશમાં આવી ચૂક્યો છે
FDCA એ જણાવ્યું હતું કે આ ટ્રેડિંગ ફર્મ અગાઉ પણ ખાદ્ય ભેળસેળના કેસોમાં દોષિત સાબિત થઈ છે. ખાદ્ય તેલમાં ભેળસેળ કરવા બદલ તેને પહેલાથી જ 1.25 લાખ રૂપિયા અને મરચાંના પાવડરમાં રંગ ઉમેરવા બદલ 25,000 રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે. વહીવટીતંત્રે જણાવ્યું હતું કે અંતિમ રિપોર્ટ આવ્યા બાદ આગળની કાનૂની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
સામાન્ય રીતે તેમાં સોયાબીન તેલ, વનસ્પતિ ઘી, સ્ટાર્ચ, ડિટર્જન્ટ અથવા કૃત્રિમ રંગો ઉમેરવામાં આવે છે, જે તેની ગુણવત્તા અને શુદ્ધતાને અસર કરે છે.
ભેળસેળયુક્ત ઘી કેવી રીતે ઓળખવું?
જો તમે અસલી અને નકલી ઘી વચ્ચે તફાવત કરવા માંગતા હો, તો આ સરળ પદ્ધતિઓ અપનાવો
તમારી હથેળી પર ઘી લગાવવાનો પ્રયાસ કરો.
જ્યારે શુદ્ધ ઘી હથેળી પર લગાવવામાં આવે છે, ત્યારે તે થોડીવારમાં ઓગળી જાય છે. જો વનસ્પતિ ઘી અથવા ડાલડાને નકલી ઘીમાં ભેળવવામાં આવે તો તે ઝડપથી ઓગળશે નહીં.
આગની તપાસ
એક કપાસની વાટને શુદ્ધ ઘીમાં બોળીને તેને પ્રગટાવો; જો આછો પીળો રંગ નીકળે તો ઘી શુદ્ધ છે.
જો લાલ કે ધુમાડાવાળી જ્યોત દેખાય તો તે ભેળસેળવાળી હોઈ શકે છે.
આયોડિન પરીક્ષણ
જો આયોડિન ઉમેર્યા પછી ઘીનો રંગ બદલાઈ જાય, તો તેમાં સ્ટાર્ચ ઉમેરવામાં આવ્યો હશે.
ગરમ કરવા પર સુગંધ
જ્યારે વાસ્તવિક દેશી ઘી ગરમ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાંથી માટીની સુગંધ આવે છે, જ્યારે નકલી ઘીમાંથી વિચિત્ર ગંધ આવે છે.
