બજાર જેવી ટેસ્ટી ફાફડા અને જલેબી
ગુજરાતી ખાણી-પીણી અને નાસ્તાની વાત હોય, અને ફાફડા-જલેબીની ચર્ચા ન થાય, તે શક્ય જ નથી. આ માત્ર એક નાસ્તો નથી, પરંતુ ગુજરાતની એક સાંસ્કૃતિક ઓળખ છે, જેને ખાસ કરીને દશેરા જેવા તહેવારો પર ખૂબ જ પ્રેમથી ખાવામાં આવે છે. ક્રિસ્પી અને ખારા ફાફડા અને ગરમાગરમ મીઠી રસદાર જલેબીનું આ અનોખું અને પરફેક્ટ કૉમ્બિનેશન દરેકને પસંદ આવે છે. એકવાર ખાધા પછી તમારું મન તેને વારંવાર ખાવાનું કરશે.
જોકે, ઘેર બેઠા બજાર જેવો ક્રિસ્પી અને પડવાળો ફાફડો બનાવવો ઘણા લોકો માટે પડકારજનક હોય છે. ઘણીવાર ફાફડો નરમ બની જાય છે અથવા યોગ્ય રીતે ફૂલતો નથી. પરંતુ હવે તમારે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી! અમે તમારા માટે લાવ્યા છીએ ગુજરાતી સ્ટાઇલ ફાફડા અને ઇન્સ્ટન્ટ જલેબી બનાવવાની એવી સિક્રેટ રેસીપી જે તમને મિનિટોમાં જ તે જબરદસ્ત મજા આપશે. આ સરળ સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ રેસીપીને ફોલો કરીને તમે ઘરે જ એકદમ પરફેક્ટ ફાફડા-જલેબી તૈયાર કરી શકો છો.
આવશ્યક સામગ્રી (Ingredients Required)
બજાર જેવો પરફેક્ટ સ્વાદ મેળવવા માટે સામગ્રીનું પ્રમાણ યોગ્ય હોવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
A. ફાફડા માટે સામગ્રી (For Crispy Fafda)
| સામગ્રી | માત્રા |
| બેસન (ચણાનો લોટ) | 2 કપ |
| હિંગ (Asafoetida) | 1 ચપટી (મોટી સાઇઝ) |
| અજમો (Carom Seeds) | 1/2 ચમચી |
| મીઠું (Salt) | સ્વાદ મુજબ (લગભગ 1 ચમચી) |
| બેકિંગ સોડા અથવા પાપડ ખાર (Farsan Soda/Papad Khar) | 1/4 નાની ચમચી (આ ક્રિસ્પીનેસનું સિક્રેટ છે) |
| તેલ (Cooking Oil) | 1 મોટો ચમચો (લોટમાં મિલાવવા માટે) |
| પાણી | લોટ બાંધવા માટે (જરૂર મુજબ) |
| તળવા માટે તેલ | જરૂર મુજબ |
B. જલેબી માટે સામગ્રી (For Juicy Jalebi)
| સામગ્રી | માત્રા |
| મેંદો (All-purpose Flour) | 1 કપ |
| બેસન (Gram Flour) | 1/4 કપ (વધુ સારા રંગ અને સ્વાદ માટે) |
| દહીં (Yogurt/Curd) | 1/2 કપ (ખટાશ અને આથો લાવવા માટે) |
| પાણી | ખીરું બનાવવા માટે (જરૂર મુજબ) |
| ખાંડની ચાસણી (Sugar Syrup) માટે: | |
| ખાંડ (Sugar) | 1 કપ |
| પાણી | 1/2 કપ |
| કેસર (Saffron) | થોડા તાંતણા (રંગ અને સુગંધ માટે, વૈકલ્પિક) |
| એલચી પાવડર (Cardamom Powder) | 1/4 ચમચી |
| તેલ અથવા ઘી | તળવા માટે |
ફાફડા બનાવવાની રીત (Step-by-Step Fafda Recipe)
ફાફડાને ક્રિસ્પી બનાવવાનો સૌથી મોટો સિક્રેટ તેનો લોટ (Dough) અને વણવાની તકનીક છે.
સ્ટેપ 1: લોટ તૈયાર કરવો (Preparing the Dough)
એક મોટા વાસણમાં બેસન લો. તેમાં હિંગ, અજમો, અને મીઠું નાખો.
હવે તેમાં બેકિંગ સોડા (અથવા પાપડ ખાર) અને 1 મોટો ચમચો તેલ નાખીને હાથથી સારી રીતે મિક્સ કરી લો. આ મિશ્રણને ત્યાં સુધી ઘસો જ્યાં સુધી બેસનમાં તેલ બરાબર ભળી ન જાય.
તેમાં થોડું-થોડું પાણી (હૂંફાળું પાણી સૌથી સારું છે) નાખીને લોટ બાંધવાનું શરૂ કરો.
જરૂરી ટિપ: ફાફડાનો લોટ ખૂબ જ નરમ (Soft) હોવો જોઈએ, એકદમ રોટલીના લોટ કરતાં પણ વધુ નરમ, પણ ચીકણો નહીં. નરમ લોટ જ તમારા ફાફડાને ક્રિસ્પી બનાવશે અને વણવામાં સરળતા રહેશે.
લોટને 10 મિનિટ માટે ઢાંકીને મૂકી દો જેથી તે સેટ થઈ જાય.
સ્ટેપ 2: ફાફડો વણવો અને બનાવવો (Rolling the Fafda)
લોટની નાની લૂઓ (નાના લીંબુના આકારની) બનાવી લો.
હવે અસલી ટ્રીકનો ઉપયોગ કરો: લૂઓને વેલણથી નહીં, પરંતુ હાથથી પાતળો, લાંબો આકાર આપો.
પારંપરિક રીત: પાટલા પર લૂઓ મૂકીને એક હથેળીથી તેને દબાવતાં આગળની તરફ સરકાવો. આનાથી પાતળી, લાંબી, અને ચોંટેલી સ્ટ્રીપ બની જશે. તેને છરીની મદદથી ધીમેથી પાટલા પરથી ઉઠાવી લો.
સરળ રીત: લૂઓને વેલણથી પાતળી લાંબી સ્ટ્રીપના રૂપમાં વણી લો. એ સુનિશ્ચિત કરો કે ફાફડો જેટલો પાતળો હશે, તેટલો જ ક્રિસ્પી બનશે.
સ્ટેપ 3: તળવું (Frying)
એક કડાઈમાં તેલ ગરમ કરો. તેલ મધ્યમથી તેજ ગરમ હોવું જોઈએ, પણ એટલું નહીં કે ફાફડો તરત જ બળી જાય.
આંચને મધ્યમ (Medium) રાખો.
તૈયાર ફાફડાને ધીમેથી ગરમ તેલમાં નાખો.
ફાફડાને માત્ર 5-10 સેકન્ડ માટે જ તળો. જેમ જ તે હલકો સોનેરી (Light Golden) અને ક્રિસ્પી થવા લાગે, તરત જ કાઢી લો.
યાદ રાખો: ફાફડો ખૂબ ઝડપથી રંધાય છે. તેને વધુ સમય તળવાથી તેનો રંગ ઘેરો થઈ જશે અને સ્વાદ કડવો લાગી શકે છે.
તળેલા ફાફડાને કિચન પેપર પર કાઢી લો જેથી વધારાનું તેલ શોષાઈ જાય.
જલેબી બનાવવાની રીત (Step-by-Step Jalebi Recipe)
ફાફડાની સાથે ખાવા માટે ગરમાગરમ, રસદાર જલેબી બનાવવી પણ ખૂબ જ સરળ છે.
સ્ટેપ 1: ખીરું તૈયાર કરવું (Preparing the Batter)
એક વાટકામાં મેંદો, બેસન અને દહીં ને સારી રીતે મિલાવી લો.
ધીમે ધીમે પાણી નાખીને ઘટ્ટ પણ પાડી શકાય તેવું (Pourable) ખીરું તૈયાર કરો. ખીરામાં કોઈ ગાંઠ (Lump) ન હોવી જોઈએ.
આથો લાવવો (Fermentation): ખીરાને ઢાંકીને 8 થી 10 કલાક કે આખી રાત માટે કોઈ ગરમ જગ્યાએ મૂકી દો. આથો આવવાથી જલેબીમાં ખટાશ અને જાળીદાર ટેક્સચર આવે છે.
(ઝડપી જલેબી માટે, તમે બેકિંગ સોડા અથવા ઈનોનો ઉપયોગ કરી શકો છો, પરંતુ પરંપરાગત સ્વાદ માટે આથો જરૂરી છે.)
સ્ટેપ 2: ખાંડની ચાસણી બનાવવી (Making the Sugar Syrup)
એક તપેલીમાં 1 કપ ખાંડ + 1/2 કપ પાણી નાખો.
તેને મધ્યમ આંચ પર રાખો. તેમાં કેસરના તાંતણા અને ઇલાયચી પાવડર નાખીને મિલાવી લો.
ચાસણીને 1-2 મિનિટ સુધી ઉકાળો. આપણે કોઈ તારવાળી ચાસણી નથી જોઈતી, બસ ચાસણી થોડી ચીકણી (Slightly Sticky) થવી જોઈએ. આંચ બંધ કરીને ચાસણીને ગરમ રાખો.
સ્ટેપ 3: જલેબી તળવી અને ચાસણીમાં ડુબાડવી (Frying and Dipping)
ફ્રાઈંગ પેનમાં તેલ અથવા ઘી ગરમ કરો. આંચ મધ્યમ હોવી જોઈએ.
આથો આવેલ ખીરાને એક ઝીપ બેગ (Zip Bag) અથવા જલેબી મેકર (અથવા સૉસ ડિસ્પેન્સર) માં ભરી લો.
ઝીપ બેગના ખૂણામાં એક નાનું છિદ્ર કરો.
ગોળ-ગોળ આકારમાં જલેબીના ખીરાને ગરમ તેલમાં નાખો.
જલેબીઓને સોનેરી અને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી પલટાવીને તળો.
તળેલી જલેબીઓને તરત જ ગરમ ચાસણીમાં નાખો.
જલેબીઓને ચાસણીમાં માત્ર 30 સેકન્ડ સુધી ડુબાડી રાખો જેથી તે રસ ચૂસી લે, પણ નરમ ન પડે.
ચાસણીમાંથી કાઢીને પ્લેટમાં પીરસો.
પીરસવાની રીત (Serving Suggestion)
ક્રિસ્પી, ખારા ફાફડાને ગરમાગરમ, રસદાર જલેબી અને કાચા પપૈયાની ચટણી (Papaya Chutney) અથવા કઢી (Kadhi) સાથે પીરસો. આ પરફેક્ટ ગુજરાતી નાસ્તો તૈયાર છે! હવે તમે ઘરે જ બજાર જેવા સ્વાદની મજા લઈ શકો છો.
