રોટલા વણવાની ઝંઝટ ખતમ! ગરમ પાણીની આ ટ્રિકથી ઘઉંની રોટલી જેવા સોફ્ટ બનશે મકાઈના રોટલા
શિયાળાની ઋતુ હોય અને થાળીમાં સરસવનું શાક (સરસોં કા સાગ) અને મકાઈના રોટલા ન હોય, તેવું તો બની જ ન શકે. ઉત્તર ભારત, ખાસ કરીને પંજાબની આ સિગ્નેચર ડિશ દરેકની ફેવરિટ હોય છે. જોકે, મકાઈના રોટલા બનાવવા દરેકના બસની વાત માનવામાં આવતી નથી. મકાઈના લોટમાં ગ્લુટન (Gluten) હોતું નથી, જેના કારણે રોટલા ઘણીવાર વણતી વખતે તૂટી જાય છે અથવા કિનારીઓથી ફાટી જાય છે.
જો તમે પણ આ સમસ્યાથી પરેશાન છો, તો હવે ચિંતા છોડો. આજે અમે તમને પંજાબી સ્ટાઈલમાં મકાઈના રોટલા બનાવવાની બે ખાસ રીત જણાવીશું. આ ટ્રિક્સ અપનાવ્યા પછી તમારા રોટલા માત્ર ફૂલેલા જ નહીં, પરંતુ એટલા સોફ્ટ બનશે કે માખણ વગર પણ મોઢામાં ઓગળી જશે.
મકાઈના રોટલા બનાવવાની સામગ્રી (Ingredients)
મકાઈનો લોટ: 2 કપ
નવશેકું પાણી: લોટ બાંધવા માટે
મીઠું: સ્વાદ મુજબ (વૈકલ્પિક)
અજમો: અડધી નાની ચમચી (પાચન માટે ઉત્તમ)
ઘી અથવા તેલ: લોટને ચીકણો કરવા અને રોટલા શેકવા માટે
પહેલી રીત: પરંપરાગત દેશી સ્ટાઈલ (The Traditional Method)
આ રીત પંજાબ, હરિયાણા અને યુપીના ગામડાઓમાં આજે પણ અપનાવવામાં આવે છે. આમાં હથેળીના દબાણનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ રીત:
લોટ ચાળી લો: સૌથી પહેલા મકાઈના લોટને એક મોટા વાસણમાં ચાળી લો. તેમાં થોડું મીઠું અને અજમો ઉમેરો.
નવશેકું પાણી: લોટ બાંધવા માટે હંમેશા હળવા ગરમ (નવશેકા) પાણીનો ઉપયોગ કરો. તેનાથી લોટ થોડો લવચીક બને છે.
હથેળીનો જાદુ: મકાઈના લોટને એકસાથે બાંધવામાં આવતો નથી. થોડો-થોડો લોટ લઈને તેને હથેળીના નીચેના ભાગ (Palm) થી ઘસીને મસળો. તેને વચ્ચેથી તોડો અને ફરી મસળો. જેટલો વધારે તમે તેને મસળશો, રોટલો તેટલો જ સોફ્ટ બનશે.
લુઆ બનાવવા: હાથ પર થોડું પાણી અથવા ઘી લગાવો અને લોટનો એક લુવો (Ball) લો.
હાથથી વણવું: જો તમે એક્સપર્ટ હોવ, તો હથેળીઓ વચ્ચે લુવાને દબાવતા ધીમે-ધીમે રોટલાનો આકાર આપો. જો રોટલો તૂટી રહ્યો હોય, તો એક પ્લાસ્ટિક પેપર અથવા બટર પેપરનો ઉપયોગ કરો. લુવાને પ્લાસ્ટિક વચ્ચે રાખીને વેલણ અથવા હાથથી ધીમે-ધીમે ફેલાવો.
શેકવો: તવાને મધ્યમ આંચ પર ગરમ કરો. રોટલાને સાવધાનીથી તવા પર મૂકો. જ્યારે એક બાજુથી શેકાઈ જાય, ત્યારે પલટાવો. અંતમાં તેને સીધી આંચ પર સોનેરી થાય ત્યાં સુધી શેકો.
બીજી રીત: મોડર્ન ‘હોટ વોટર’ ટ્રિક (The Boil Water Trick)
જો તમે પહેલીવાર મકાઈના રોટલા બનાવી રહ્યા હોવ, તો આ રીત તમારા માટે કોઈ જાદુથી ઓછી નથી. આનાથી રોટલો ઘઉંની રોટલીની જેમ સરળતાથી વણી શકાય છે.
સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ રીત:
પાણી ઉકાળો: એક પેનમાં લગભગ દોઢ કપ પાણી ગરમ કરો. જ્યારે પાણી ઉકળવા લાગે, ત્યારે ગેસ બંધ કરી દો.
લોટ ઉમેરો: ઉકળતા પાણીમાં ધીમે-ધીમે 2 કપ મકાઈનો લોટ ઉમેરો અને ચમચીથી મિક્સ કરો.
સ્ટીમ થવા દો: તેને ઢાંકણથી ઢાંકીને 10-12 મિનિટ માટે છોડી દો. આ વરાળથી લોટ ચઢી જાય છે અને તેમાં સારી બાઈન્ડિંગ આવી જાય છે.
મુલાયમ બાંધો: હવે લોટને એક પ્લેટમાં કાઢો. થોડો ઠંડો થાય એટલે હાથમાં હળવું ઘી અથવા તેલ લગાવીને તેને ચીકણો થાય ત્યાં સુધી મસળો. જો લોટ કઠણ લાગે, તો થોડું વધુ નવશેકું પાણી છાંટો.
સરળતાથી વણો: હવે તમે કોરો લોટ (અટામણ) લગાવીને તેને પાટલી પર સામાન્ય રોટલીની જેમ વણી શકો છો. તે ફાટશે પણ નહીં અને તૂટશે પણ નહીં.
ઘીથી શેકવો: તવા પર રોટલો મૂકો અને બંને બાજુ ઘી લગાવીને શેકો. તેનાથી રોટલો ઠંડો થયા પછી પણ નરમ રહેશે.
સોફ્ટ મકાઈના રોટલા માટે ખાસ ટિપ્સ
તાજો લોટ: હંમેશા તાજા દળેલા મકાઈના લોટનો ઉપયોગ કરો. જૂનો લોટ કડવો હોઈ શકે છે અને રોટલા સૂકા બને છે.
આરામ આપવો: બીજી રીતમાં લોટને રેસ્ટ આપવો ખૂબ જ જરૂરી છે. તેનાથી લોટ સેટ થઈ જાય છે.
આંચનું ધ્યાન: મકાઈના રોટલાને હંમેશા મધ્યમ આંચ પર શેકવો. તેજ આંચ પર તે બહારથી બળી જશે અને અંદરથી કાચો રહેશે.
નિષ્કર્ષ
પંજાબી સ્ટાઈલ મકાઈના રોટલાની અસલી મજા સરસવનું શાક, ગોળ અને સફેદ માખણ સાથે આવે છે. ઉપર જણાવેલી બંને રીતોમાંથી તમે તમારી સુવિધા મુજબ કોઈ પણ પસંદ કરી શકો છો. વિશ્વાસ રાખો, આ વખતે તમારા બનાવેલા રોટલા ઘરમાં સૌને આશ્ચર્યચકિત કરી દેશે.
